Bu gün dünyam?zda harika bir dikey ta??ma arac? olarak kulland???m?z ve insanl???n hizmetine sunulan asansör ilk olarak Avrupadan bütün dünyaya yay?ld???n? günümüze kadar gelen elimizdeki belgelerden ö?reniyoruz.
Çok eski ça?lardan orta ça?a 13 yüzy?l?n ba?lar?na kadar kald?rma araçlar?n?n arkas?ndaki güç ?nsan ve Hayvan gücüydü Eski Roma ?mparotorlu?u saraylar?nda katlar aras?nda inip ç?kan dolaplar?n bulundu?u yaz?tlardan ö?reniyoruz.
Romal? Mimar V?TARÜS .M.S. 26 y?l?nda yazm?? oldu?u eserde Romada M.Ö. 236 y?l önce dahi yük kald?rmak ve indirmek için bir tak?m araçlar?ndan söz etmi?tir.

Daha sonra bu dolaplar?n ilkel bir asansör oldu?una o zamanki bilim adamlar? karar vermi?lerdir.Orta ça? dönemlerinde buna benzer dolaplar?n (asansör) manast?rlar?n duvarlar?nda d??ar?dan faliyet gösteren asansörlerin oldu?u bilinmektedir bu tür asansörlerin daha çok savunma ve korunma amaçla yap?ld??? dü?manlar?n gece bask?nlar? yaparak içeriye girmesinin önlenmesi için yap?ld??? dü?ünülmektedir.

17. Yüz y?l?n ba?lar?nda VELAYER ad?ndaki bir frans?z mimar bu ilkel aleti biraz daha geli?tirerek kar?? a??rl?k ile daha iyi dengede çal??mas?n? sa?lad? ve bu alet elle çevrilerek hareket ettiriliyordu bunun ad?na ise uçan sandelye ad?n? vermi?tir. 15 y?l sonra Amerikal? mimar HENRY WATERMAN daha büyük bir dolap yapt? ve iki katl? bir binada kulland? bu aleti bas?nçl? hava ile çal??t?rarak. ?nsan gücüne ihtiyaç kalmad???n? gösterdi.1867 y?l?nda EDOUX ad?nda Frans?z mühendis uluslar aras? Paris sergisi munasebetiyle yeni bir kald?rma makinesi yapt? ve ad?n? ASANSÖR (Asseneeur) koydu bu makine ziyarete gelen misafirleri en yüksek noktaya kadar ç?kart?p indiriyordu.1878 y?l?nda yine Paris sergisinde EDOUX Asansör ile 62.5 metreye yüksekli?e ç?karmay? ba?ard?.

1880 y?l?nda bu kez Alman fizikç? ERNER VAN S?EMENS yeni bir bulu? ortaya ç?kard?. MANNHE?M sergisinde Elektrikten faydaland?. 1889 y?l?nda Pariste aç?lan bir sergide ünlü frans?z Mühendis E?FFEL ad?n? ölümsüzle?tirdi?i birde asansör kurdu ve insanlar zahmetsiz bu kuleye ç?kararak Parisi seyretdirdi.
Çok de?il tam 3 y?l sonra Ülkemizde ?stanbul`da tarihin sakl? oldu?u bir kent Alt?n Boynuz`un büyüleyici güzelli?ine bakan otelde (Pera palas), Orient Expres yolcular?n? a??rlamak için 1892 y?l?nda Frans?z Mimar Alxander Valley taraf?ndan in?a edilmi?tir.

Beyo?lu`nda ilk elektrik kullanan bina olmakla birlikte, Türkiye`nin en eski elektrikli asansörüde Pera Palas otelinde bulunmaktad?r. (1892) Otelin en güzel kö?elerinden birini olu?turan as?rl?k asansör adeta Pera Palas`la bütünle?mi?, yenilerine ta? ç?kar?rcas?na günümüze kadar güzelli?ini ve ihti?am?n? koruyarak gelmi?tir. 5 ki?i (400)kg bir a??rl?k ta??yabilen asansörün haftada bir bak?m? ve y?lda birkezde muayenesi yap?lmaktad?r. Bir Liftboy`un idare etti?i asansörde ?imdiye kadar önemli bir kazan?n meydana gelmemesi yüzy?ll?k asansörün gurur kayna?? olmu?tur.

Tam 15 y?l sonra Ülkemizin ve Ege bölgemizin incisi olan ?ZM?R&8217;de 1907 y?l?nda Musevi Vatanda??m?z olan Nesim Levi taraf?ndan Karata? semtinde bir Asansör kuruldu,Özelikle ya?l? ve sakatlar?n kullan?m? gayesi yap?lan bu asansör önceleri su buhar? ile çal???yordu bu gün ise Elektrikle çal???yor.
Bu yap? ?zmirin tarihi asansör kulesiydi 60 metre yükseklikte olan bu kulede 55 metre seyir mesafeli iki asansör bulunuyor yak?n bir düöme kadar bozuk olan asansörler 1995 y?l?nda ?zmir belediyesi taraf?ndan restore edilmi?tir asansörün üst kat?nda dinlenmeniz ve ?zmir körvezinin e?siz manzaras?n? seyretmenizi olanak sa?layan bir kaffe ve resturant bulunmakatad?r.Bu tarihlerden birkaç y?l arayla özelikle ?stanbulun Beyo?lu semtinde bir çok asansör in?a edilmi? ne yaz?ki bunlar yap?lam imar tadilatlar?nda yada y?k?lan binalar?n yerine yenilerin yap?lmas? süreti ile bu tarihi asansörler yok olmu?tur.19.yüz y?l?n ba?lar?nda dünyada asansörlerde yap?lan teknolojik devrimler sayesinde h?zla ivme kazanarak Uluslar aras? dev firmalar kurulmu? ve asasörde adeta bir teknolojik devrim yarat?lm??t?r.

Bu gün bu asansörler h?zlar? saniyede 8 metre olan ve 400 metreye kadar yükselen asansörle yap?lmakta üstelik bu asansörler rahatl?kla 20-25 ki?iyi ta??yabilen ak?ll? asansörlerdir.Ak?ll? asansörler den çok k?sa olarak söz etmek gerekirse bu asansörler bina yolcu traf?ine göre tasarlanm??,hatta otmasyon sistemi sayesinde yolcunun kullan?m al??kanl?klar? takip ederek Örne?in: hergün herhangi bir kattan asansöre binen yolcu birkaç gün sonra sistem sayesinde otomatik olarak alg?lan?r o yolcuyu o katta haz?r bekler.en önemlisi her hangi bir tehlike an?nda asansörün veri bankas?nda biriken bilgiler sayesin asansörlerin öncelikle hangi katlara yönelece?ini kendisi belirler.Asansör doldu?unda di?er katlara u?ramadan gider ve vakit kayb?n?n önüne geçerler.Ayr?ca bu asansörler UPS beslemeli yap?ld??? takdirde eleketrik kesilmelerinde veya jenarötör ar?zas?nda asansörlerin kat aras?nda kalmas? da önlenebilmektedir